DeFi? Ale co to jest? – Wprowadzenie do Zdecentralizowanych Finansów 2020

DeFi? Ale co to jest?

DeFi jest to skrót od zdecentralizowanych finansów i jest to ogólny termin dla klasycznych usług finansowych, które są przetwarzane przez zdecentralizowaną platformę taką jak blockchain.

DeFi = Zdecentralizowane Finanse

Podczas gdy teoretycy spierają się o możliwościach technologii blockchain, budowniczowie są zajęci jej tworzeniem.

W ciągu ostatnich kilku lat byliśmy świadkami rosnącej fali ambitnych projektów, które połączyły siły w walce ze scentralizowanym systemem finansowym i przekształcają tradycyjną gospodarkę bankową. Sojusz tych projektów jest obecnie oficjalnie nazywany DeFi.

A więc co to jest DeFi szerzej? DeFi to połączony ruch projektów, który promuje i rozbudowuje, zdecentralizowaną architekturę wykorzystując do tego technologie blockchain, na której może tworzyć tradycyjne instrumenty finansowe. Dzięki temu instrumenty te pozostaną poza kontrolą rządową i regulacyjną.

Innymi słowy, ideą jest opracowanie i obsługa zdecentralizowanych finansowych narzędzi opartych na blockchain, takich jak cyfrowe aktywa, protokoły p2p i dApp-y, które działają głównie w sieci Ethereum. Większość z nich to narzędzia typu open source, których celem jest zapewnienie rozwiązań umożliwiających wygodne zarządzanie cyfrowymi środkami finansowymi.

DeFi chce stworzyć całkowicie zdecentralizowany i niezależny system finansowy, który w ogóle nie opiera się na tradycyjnym systemie bankowym.

Krótka historia DeFi

DeFi jest prawdopodobnie najbliższe pierwotnej wizji twórcy Bitcoina – Satoshiego Nakamoto. Najbardziej wyrazisty wyraz oryginalnej wizji Satoshi’ego znajduje się być może w pierwszym zdaniu „białej księgi” „Bitcoin: Elektroniczny System Pieniężny Typu Peer-to-Peer”

Bitcoin w dużej mierze pozostał wierny tej wizji decentralizacji, ale gdy tylko ludzie zauważyli potencjał leżącej u jego podstaw (technologii blockchain), historia stała się nieco inna.

Zarówno banksterom, jak i rządom nie spodobała się pierwotna wizja Satoshiego, ponieważ cała ich infrastruktura finansowa zależy od istnienia pośrednika. Jednocześnie instytucje te nie mogły sobie pozwolić na ignorowanie potencjału samej technologii blockchain.

W rezultacie banki, instytucje finansowe, rządy, a nawet giganty technologiczne, takie jak IBM, Microsoft czy nawet Facebook (projekt „Libra”), zaczęły podchodzić do blockchain z innej perspektywy. W przypadku banków mamy obecnie do czynienia z pracą nad syntetyczną kryptowalutą centralnego banku europy – sCSBD.

Obecnie wiele branż bada technologię blockchain, w tym (ale nie tylko) łańcuchy dostaw, opiekę zdrowotną, ubezpieczenia, handel detaliczny i reklamę. Jednak wiele z tego rozwoju nastąpiło w stosunku do prywatnych ksiąg rozproszonych (tzw. blockchain prywatny), a nie w stosunku do ksiąg publicznych, takich jak te używane przez Bitcoin czy Ethereum.

Odbiegając od pierwotnej wizji Satoshiego dotyczącej całkowitej decentralizacji, tu właśnie pojawia się DeFi.

Początek DeFi

Ruch DeFi rozpoczął się pod koniec 2018 roku, gdy sieć 15 projektów opartych na Ethereum zebrała się w celu zbudowania niezależnego i otwartego systemu finansowego. Obejmowały one takie projekty jak MakerDAO, Origin Protocol i Paradigm, a następnie inne, jak Compound i Kyber Network.

Sieć określiła również pewne wytyczne dla członków DeFi. Po pierwsze, projekt musi opierać się na zdecentralizowanym blockchainie w sektorze finansowym lub budować usługę dla niego.

Musi ona również być zgodna z podstawowymi zasadami DeFi (dostępność, przejrzystość, włączenie finansowe itp.), przestrzegać wspólnych norm i dążyć do interoperacyjności. Obecnie sieć ta obejmuje wiele różnych projektów, w tym giełdy, portfele, rynki prognozowania, protokoły płynności i stable coiny.

Czy i dlaczego potrzebujemy zdecentralizowanego finansowania?

Tradycyjny system walutowy FIAT jest daleki od ideału… płatności gotówkowe są dla wielu niewygodne (zwłaszcza dla najmłodszych pokoleń), więc siłą rzeczy wolimy częściej używać kart kredytowych i debetowych. Problem z kartami lub innymi systemami płatności natychmiastowych polega na tym, że istnieje „wszechmocna” strona trzeci. Niezależnie od tego, czy jest to bank, czy rząd, któreś z nich przejmuje kontrolę nad Twoimi pieniędzmi.

Oprócz pobierania różnych opłat prowizyjnych banki mogą również zamrozić Twoje konta z wielu powodów, nie wspominając o kryzysach finansowych, inflacji, czynnikach ludzkich i kwestiach prywatności. Ostatnio mieliśmy w Polsce pierwszy przypadek wykorzystania ustawy „Bail-in”, która zezwala bankom na ratowanie się pieniędzmi swoich klientów…

Inaczej mówiąc, ustawa o BFG art. 201 ust.1 przyzwala całkowite na unicestwienie prawa własności (umorzenie wierzytelności) po stronie wierzyciela upadającego banku (depozytariusza, inwestora lub akcjonariusza) i uzasadnienie tego koniecznością dokapitalizowania upadającego podmiotu.

Poza tym istnieje ogromny odsetek osób zamieszkałych w krajach rozwijających się, które nadal pozostają bez banków i nie mają dostępu do kredytów, pożyczek i innych przywilejów. Nawet jeżeli w niektórych miejscach ów bank się już znajdzie to bez dowodu tożsamości (tak, istnieją dalej takie miejsca na świecie, gdzie ludzie nie posiadają dowodów tożsamości) i tak nie zostaniesz ich „klientem”.

Brak uczciwości

Nasz system finansowy jest również daleki od uczciwości i przejrzystości. Dlatego oczywistym rozwiązaniem tego stanu rzeczy są alternatywne rozwiązania. W związku z tym rozwiązaniem mogą być zdecentralizowane finanse (DeFI).

Kiedy w grę wchodzi Bitcoin i inne waluty kryptograficzne, sytuacja w naszym systemie finansowym potencjalnie się poprawiła, ale nie zmieniła się całkowicie. Chociaż mamy sposób na samodzielne emitowanie, przechowywanie i przekazywanie pieniędzy, to (prócz kopania kryptowalut) najprostszym i najszybszym sposobem na uzyskanie kryptowaluty jest scentralizowana giełda lub kantor.

Ponadto, większość projektów kryptograficznych, które pomagają nam zarządzać naszymi finansami, jest prowadzona przez nieprzejrzyste, „kolejne” firmy zewnętrzne. Spokojnie, jednak DeFi pracuje nad przełomem w tym zakresie.

Korzyści płynące z DeFi

DeFi z pewnością ma pewne istotne zalety, zarówno w teorii, jak i w realizacji, które sprawiają, że jest to tak ekscytujące zjawisko.

Jako pomysł, DeFi jest to ogromne i potężne zjawisko. Jest on szczególnie atrakcyjny dla środowisk libertariańskich. Idea budowy produktów odpornych na cenzurę, które są całkowicie niezależne od istniejących struktur, jest bardzo ekscytująca. Aplikacje DeFi mają wieloaspektowy, długoterminowy potencjał. Nieodpowiednie osoby, które zarządzają istniejącymi strukturami finansowymi, są podatne na wiele ludzkich „słabości”.

Na przykład w Wenezueli słaba polityka połączona z załamaniem cen ropy naftowej sparaliżowała gospodarkę. Aplikacje DeFi mogą tworzyć alternatywne systemy finansowe, które są bardziej przejrzyste i mniej podatne na błędy ludzkie. W rzeczywistości w samej Wenezueli niektórzy ludzie używają Bitcoin, Dash czy Nano, aby chronić się przed inflacją i wysyłać pieniądze za granicę. Należy jednak również zauważyć, że rynek kryptograficzny również nie jest wolny od oszustw. Giełdy, waluty kryptograficzne, projekty oparte o blockchain czy nawet inteligentne umowy (smart contracts) itp. Mają one również swój udział w oszustwach, włamaniach, kradzieżach i innych tego typu nadużyciach.

DeFi służy do finansowania tego, co Bitcoin robi dla waluty; eliminuje to potrzebę pośrednictwa. Wykluczenie pośrednika przy jednoczesnym zapewnieniu infrastruktury finansowej i usług na dużą skalę, zdecydowanie mogą przynieść znaczne korzyści w zakresie efektywności i oszczędności kosztów w perspektywie długoterminowej.

Jak dla mnie jest to bardzo obiecująca wizja przyszłości. Przyjrzyjmy się teraz trzem głównym cechom DeFi, a następnie kluczowym graczom nowoczesnej sceny zdecentralizowanych finansów.

Obecnie, trzy główne cechy DeFi:

• Tworzenie usług bankowości monetarnej (np. emisja stable coins)
• Udostępnianie platform kredytowych i pożyczkowych w systemie peer-to-peer lub w systemie pooled liquidity (zbiorcza płynność)
• Umożliwienie korzystania z zaawansowanych instrumentów finansowych, takich jak DEXy, platformy do tokenizacji, instrumenty pochodne i rynki predykcyjne.

W ramach tych trzech obszarów istnieje kilka rodzajów usług DeFi. Innymi przykładami produktów i przypadków użycia są protokoły finansowania, narzędzia do tworzenia oprogramowania, tworzenie indeksów, protokoły płatności abonamentowych i aplikacje do analizy danych. DeFi dApps mogą być również używane do KYC, AML i innych usług zarządzania tożsamością.

Zdecentralizowane finanse mają wiele zalet w porównaniu z tradycyjnymi usługami finansowymi. Dzięki zastosowaniu inteligentnych umów i systemów rozproszonych, wdrożenie aplikacji lub produktu finansowego staje się znacznie mniej skomplikowane i bardziej bezpieczne. Na przykład, wiele dAppów jest opracowywanych na blockchain Ethereum, który oferuje niższe koszty operacyjne i niższe bariery wejścia.

Problemy DeFi

Chociaż nie ma wątpliwości, że DeFi jest obecnie jednym z najbardziej obiecujących zjawisk na „kryptowalutowej” scenie, to wciąż jest ono w początkowej fazie rozwoju.

Jednym z największych zagrożeń związanych z aplikacjami DeFi jest to, że w ostatecznym rozrachunku ufasz kodowi open-source. Coś, co wydaje się być ogromną zaletą, jest jednocześnie sporym zagrożeniem. Z czasem coraz więcej programistów i hakerów będzie zaglądać do danego kodu, więc istnieje szansa, że któremuś uda się znaleźć jakąś lukę i wykraść wszystkie klucze z inteligentnej umowy.

Właśnie dlatego popularne aplikacje DeFi, takie jak Dai, zostały poddane audytowi przez znane firmy zajmujące się bezpieczeństwem, takie jak Trail of Bits.

Wielu ludzi również uważają, że DeFi jest prawdopodobnie zbyt idealistyczne. Innymi słowy, droga do utopii wiedzie przez serię małych kroków, takich jak np. stable coins stworzone przez takiego giganta jak Facebook, który ma już miliardy użytkowników. Wiele osób woli skalę, takiego rozwiązania, a nie idealizm aplikacji DeFi.

Sektor DeFi jest nadal bardzo słabo rozwinięty. Według DeFi.Review, MakerDAO, największa platforma DeFi ma zablokowane obecnie 428.35mln USD. Następnie plasuje się platforma EOSREX, która ma 250.34mln USD w aktywach. Jednak następne platformy to już dużo słabsze wyniki:

To pokazuje, że sektor jest nadal bardzo płytki. Oznacza to, że użytkownicy muszą być szczególnie ostrożni podczas korzystania z platform DeFi. Jednak bycie innowatorem nigdy nie było ani łatwe ani bez ryzyka.

Najpopularniejsze aplikacje DeFi

Istnieje wiele wyzwań, którym trzeba będzie stawić czoła w nadchodzących latach, od przyjęcia po rozwój. Jednak projekty z zakresu otwartego finansowania były spójne w swoich wysiłkach na rzecz stworzenia jednolitego ekosystemu, w którym wszystkie elementy mogą łatwo ze sobą współdziałać. Dzięki temu będziemy mogli łączyć ze sobą różne zastosowania i korzystać z indywidualnych rozwiązań.

Obecnie zliczyłem coś ~200 projektów DeFi z podziałem na:

• Stable Coins
• Marketplaces
• Identyfikacja i KYC
• Instrumenty pochodne
• Narzędzia do zarządzania aktywami
• Platformy do tokenizacji
• Rynki prognozowania
• Handel z wykorzystaniem dźwigni
• Platformy ubezpieczeniowe
• Zdecentralizowane giełdy
• Narzędzia analityczne
• Alternatywne aplikacje oszczędnościowe
• Zdecentralizowane organizacje autonomiczne (DAO)
• Narzędzia DeFi Infrastructure & Dev Tooling
• Platformy pożyczkowe
• Aplikacje, protokoły i rozwiązania w zakresie płatności
• Staking u dostawców usługi

Oto niektóre z najbardziej znanych aplikacji DeFi dostępnych obecnie na rynku:

Stable Coins (Stabilna moneta)

Stabilne monety mają mieć (jak sama nazwa wskazuje) stabilną wartość odpowiadającą określonej walucie tradycyjnej lub surowcowi. Ułatwia to ostatecznie uniknięcie wahań kursów walut kryptograficznych.

Stabilna moneta umożliwia szybką wymianę krypto-aktywa (np. Bitcoin) na tradycyjne aktywa (np. dolar amerykański lub złoto) bez konieczności opuszczania danej platformy (giełdy kryptowalut).

Łączna ilość stable coins, których się doszukałem to 15. Jednak ja opiszę tylko dwa z nich.

DAI

Stable coin DAI jest powiązany z wyceną dolara amerykańskiego (USD) 1:1. Działa on na blockchain ethereum (ETH), poprzez MakerDAO wykorzystując ETH jako zabezpieczenie. Moneta Dai nie może być wydobyta, zamiast tego użytkownicy muszą wykorzystać ETH w inteligentnej umowie zwanej Collateralized Debt Positions. Ethereum zostanie wtedy zablokowany przez inteligentny kontrakt i może być odzyskany dopiero po spłaceniu przez użytkownika długu plus opłata stabilizacyjna w MKR (token zarządzania MakerDAO).

Tether (USDT)

Tether jest przykładem monety powiązanej bezpośrednio 1:1 z USD. Firma tworząca USDT twierdzi, że każda moneta jest zabezpieczona ich rezerwami fizycznych dolarów oraz, od niedawna „innymi aktywami i należnościami z tytułu pożyczek udzielonych przez Tether osobom trzecim„.

USDT pozostaje najbardziej kontrowersyjnym tokenem na rynku, ponieważ firma musi zapewnić fizyczną monetę na każdy wyemitowany token. Najprawdopodobniej firma nie trzyma tych pieniędzy we własnym zakresie, a przechowuje je w banku…

Pozostałe Stable Coins

• Gemini Dollar (1:1 USD)
• TrueUSD (1:1 USD)
• USD Coin (1:1 USD)
• AnchorUSD (1:1 USD)
• USDx (1:1 USD)
• Paxos Standard (1:1 USD)
• Neutral Dollar (1:1 USD)
• EOSDT (1:1 USD)
• AnchorUSD (1:1 USD)
• WBTC (1:1 BTC)
• imBTC (1:1 BTC)
• DigixDAO (1DGX = 1 gram złota)
• Augmint (1:1 EUR)

Aplikacje i rozwiązania w zakresie płatności

Lighting Network

Lightning Network to kanał do mikropłatności w sieci BTC poza głównym łańcuchem. Oznacza to, że użytkownicy mogą transferować BTC poza jego główną siecią i wysłać go do innych użytkowników. Aby otworzyć taki kanał płatności, trzeba czasowo zablokować pewną sumę naszych BTC. Wysyłanie wartości jest niemal natychmiastowe i, podobnie jak w przypadku transakcji wewnątrz łańcuchowych. Teoretycznie nie wymaga instancji zaufanej strony trzeciej (ja uważam inaczej jednak to nie temat na ten wpis). Lightning Network jest uważany za obiecujące rozwiązanie skalowania dla sieci Bitcoin.

Request Network

Request jest otwartą siecią dla zgłoszeń transakcji. Pozwala ona każdemu na tworzenie, przechowywanie i dostęp do faktur oraz paragonów w uniwersalnej, zdecentralizowanej sieci.

Dzięki temu, że wszystkie zapytania o transakcje znajdują się w jednym miejscu, firmy posiadające usługi takie jak:

• Księgowość
• Fakturowanie
• Przetwarzanie płatności
• Audyt

Mogą podłączyć się do tej samej sieci i komunikować się ze sobą za pomocą tego samego, pojedynczego źródła prawdy. Nikt nie jest właścicielem sieci, a dane pozostają niezmienne w sposób możliwy do zweryfikowania. Dozwolony dostęp oznacza, że dane pozostają dostępne dla tych, którzy ich potrzebują, i całkowicie prywatne od tych, którzy nie dają użytkownikom ostatecznej kontroli nad ich własnymi danymi.

OmiseGO (OMG)

Sieć OMG jest rozwiązaniem skalowalności dla finansów na Ethereum, umożliwiającym przejrzyste transakcje typu peer-to-peer w czasie rzeczywistym. Zdecentralizowana sieć ułatwia świadczenie samodzielnych usług finansowych w różnych regionach geograficznych, klasach aktywów i aplikacjach.

OmiseGO umożliwia firmom i osobom prywatnym bezpieczne oferowanie i dostęp do szerokiej gamy usług finansowych oraz inwestowanie, wymianę i wydawanie cyfrowych aktywów w dowolnym miejscu i czasie.

Zdecentralizowane Giełdy (DEX)

DEX to skrót od Decentralized Exchange (Zdecentralizowana giełda). Są to giełdy, które działają w sposób zdecentralizowany bez centralnego organu. Dzięki nim można handlować i wymieniać kryptowaluty bez konieczności przechodzenia przez proces KYC i AML. Jednak znajdą się również wyjątki takie jak Bancor, gdzie jesteśmy zmuszeni do założenia konta i poniekąd weryfikacji.

Niestety DEXy na dzień dzisiejszy mają również swoje ograniczenia co do rodzaju aktyw (kryptowalut), którymi można na nich handlować. Najwięcej giełd obsługuje tokeny ethereum typu erc20, następnie mamy giełdy dla tokenów EOS, TRON i na końcu znajdzie się również DEX dla Bitcoina.

Obecnie jednymi z najpopularniejszych tego typu giełd są:

• Totle Swap (ETH)
• Newdex (EOS i TRON)
• TronTrade (TRON)
• Uniswap (ETH)
• KyberNetwork (ETH)
• 1inch.exchange (ETH)
• WhaleEx (EOS)
• IDEX (ETH)
• Bisq (BTC)
• Atomex (Atomic swap ETH i BTC)

Totle

Na samym szczycie tej listy wymieniłem projekt Totle, który tak naprawdę nie jest jednym z najpopularniejszych projektów tego typu. Powiem szczerze, że nie mam pojęcia dlaczego!?

Wymiana tokenów na Totle jest tak prosta w użyciu jak obecnie najpopularniejszy Uniswap. Powiedziałbym nawet, że Totle jest jeszcze prostszy i wygodniejszy w użyciu a w dodatku jest najtańszy!

W mojej opinii Totle dostarcza najbardziej intuicyjne narzędzia do konwersji i transferu tokenów.

Pożyczki

Zdecentralizowane platformy kredytowe udzielają pożyczek przedsiębiorstwom lub osobie indywidualnej bez pośredników. Z drugiej strony, protokoły pożyczek DeFi umożliwiają wszystkim zarabianie na dostarczanych stable coins i kryptowalutach.

Nexo

Zdecydowanie najbardziej rozpoznawalny w świecie krypto projekt pożyczkowy. Nexo jest w pełni funkcjonalną platformą pożyczkową CeFi*, zapewniającą bezproblemową obsługę i bezpieczeństwo na poziomie wojskowym. Portfel Nexo umożliwia posiadaczom kryptograficznym zarówno zarabianie codziennych odsetek od nieaktywnych aktywów kryptograficznych, jak i natychmiastowy dostęp do gotówki bez konieczności sprzedaży ich walut kryptograficznych.

Jest to zespół, który ma na swoim koncie sukcesy od ponad 10 lat i ma na koncie ponad 120 milionów dolarów kredytowania.

Marketplaces

Internetowy market (lub online e-commerce marketplace) jest rodzajem strony e-commerce, na której wiele stron trzecich dostarcza produkty lub usługi.

Jeśli jesteś fanem gier to taki „bazar” z pewnością będziesz odwiedzać stosunkowo często. W tego tupu miejscach możesz wyszukiwać, kupować i sprzedawać szeroką gamę unikalnych cyfrowych tokenów opartych na blockchain, takich jak przedmioty do gier i nie tylko. Tak dokładnie, dobrze czytasz, będziesz mógł handlować itemami z gier, w które grasz! Najlepsze jest to, że będą one wyceniane przez rynek. Więc jeśli jakaś gra odniesie sukces, a Ty będziesz posiadać jakiś rzadki lub legendarny przedmiot (np. miecz, skin, kartę do gry itp.), to będziesz mógł go tam sprzedać bądź samemu coś kupić. Dzięki prostemu graficznemu systemowi nawigacji obsługa takich marketów jest dziecinnie prosta.

Obecnie najpopularniejszymi bazarami są:

• OpenSea (ETH i STEEM)
• OpenBazaar (ETH i BTC)
• RareBits (ETH)

Identyfikacja i KYC

KYC jest skrótem od Know Your Customer (Znaj swojego klienta) odnosi się do przepisów rządowych mających na celu zapobieganie praniu brudnych pieniędzy, finansowaniu terroryzmu i innych przestępstw z udziałem pieniędzy. Odnosi się on również do zasad, procedur i technologii stosowanych przez banki i firmy świadczące usługi finansowe w celu zapewnienia zgodności z przepisami KYC.

Ten typ projektów DeFi oferuje interesujące, oparte na blockchain rozwiązanie dla konsumentów, które pozwoli im na rzeczywiste posiadanie ich tożsamości i danych finansowych. Zdecentralizowany sposób dystrybucji takich danych zmniejsza ryzyko kradzieży tożsamości i minimalizuje koszty związane z wejściem na pokład, przestrzeganiem przepisów i zapobieganiem oszustwom.

Tutaj ciężko jest mi określić jakiś „faworytów” rynkowych dlatego nadmienię tylko o trzech tego tupu projektach, z którymi miałem już prędzej styczność.

Bloom

Bloom pracuje nad stworzeniem globalnej, bezpiecznej i przejrzystej infrastruktury kredytowej. Użytkownicy mogą zdecydować, jakie dane chcą umieścić w swoim BloomID i w jaki sposób będą one wykorzystywane.

Civic

CIVIC jest usługą zarządzania tożsamością, która pozwala na ochronę i autoryzację wykorzystania swojej tożsamości w czasie rzeczywistym.

Korzystanie z infrastruktury CIVIC pozwala na wykorzystanie raz zweryfikowanych danych do ponownego wykorzystania w miejscach, gdzie CIVIC jest akceptowany. Nazywa się to Twoim identyfikatorem CIVIC ID. Krótko mówiąc, możesz zweryfikować swoją tożsamość bez konieczności powtarzania jej od dołu do góry, jeśli CIVIC ID zostanie zaakceptowany przez serwis, z którego zamierzasz korzystać.

Hydro

Hydro, umożliwia nowym i istniejącym prywatnym systemom bezproblemową integrację i wykorzystanie niezmiennej i przejrzystej dynamiki publicznego łańcucha blokowego, w celu zwiększenia bezpieczeństwa aplikacji i dokumentów, zarządzania tożsamością i transakcji.

Podsumowanie

Ok, to by było na tyle jeśli chodzi o opisywane przeze mnie platformy, ponieważ jest ich tyle, że ten wpis finalnie byłby małą książką. Przejdźmy zatem do jakiegoś zwięzłego podsumowania tematu, Co to jest DeFi.

Podsumowując, ruch DeFi przenosi tradycyjne produkty finansowe do świata otwartego i rozproszonego, eliminując potrzebę korzystania z usług pośredników. Tym samym DeFi znacząco obniża ogólne koszty i znacznie zwiększa bezpieczeństwo.

Są dwie rzeczy, które można powiedzieć o DeFi. Pierwszą jest to, że zapiera dech w piersiach zakres i potencjał tego „ruchu”. Druga to fakt, że przyszłość jest obiecująca i w ciągu najbliższych kilku lat może wykazać się silnym wzrostem. Z poniższego wykresu można wnioskować, że w tym roku powinniśmy przekroczyć pierwszy miliard usd w DeFi.

Jednak pomimo swojego ogromnego potencjału, DeFi nadal znajduje się w początkowej fazie rozwoju. Systemy te mogą być dość niewybaczalne dla niewtajemniczonych. Tak więc najlepiej jest dokładnie zrozumieć, jak to działa, zanim się zaangażujemy w jakiekolwiek inwestowanie/korzystanie z tych rozwiązań.

Ponadto istnieje kilka wyzwań związanych ze skalowalnością, bezpieczeństwem, regulacjami i płynnością, które DeFi będzie musiało rozwiązać, zanim będzie mogło w pełni wykorzystać swój potencjał jako alternatywny system finansowy.

Jednak Rzym nie został zbudowany w ciągu jednego dnia, podobnie jak sektor bankowy. Jak słusznie zauważył Alex Pack, partner zarządzający w Dragonfly Capital:

Dziękuję Ci drogi czytelniku, że przeczytałeś ten nie za krótki tekst. Jednak mam szczerą nadzieję, że znalazłeś tu wiele merytorycznej wiedzy, którą będziesz mógł/a w jakiś sposób wykorzystać.

Jeśli uznasz, że ten tekst był coś wart, możesz wesprzeć moją twórczość, wysyłając mi napiwek w BTC, ETH (+ERC20 np. BAT)

• BTC: 3HRi7oF2W9au6hhWLjW7jEs3zDv15qYMdz
• ETH: 0x4b54c9beE08B20df6e230ba0863bC361de00503a